Belediye Şirketlerine Geçen Taşeron İşçilerle İlgili Son Düzenleme Ne Getiriyor?
696 sayılı KHK ile mahalli idare şirketlerine geçen taşeron işçiler hakkında uzun süredir beklenen mevzuat düzenlemesi Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi.
696 sayılı KHK ile mahalli idare şirketlerine geçen taşeron işçiler hakkında uzun süredir beklenen mevzuat düzenlemesi 28.04.2018 tarih 30405 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. Düzenleme beklendiği şekilde mahalli idarelere geçişi yapılan taşeron işçilerin mali ve sosyal hakları, şirketlere personel alınmasında uygulanacak kurallar ile mahalli idarenin şirketi ile arasında yürütülecek hizmet ilişkisinin parasal sınırı ve detaylarını belirledi.
Resmi Gazetede yayınlanan usul ve esasların tam metnini buradan inceleyebilirsiniz
Dilerseniz ilgili mevzuat düzenlemesinin neler getirdiğini madde madde yorumlayalım.
BELEDİYE ŞİRKETİ SINAVSIZ İŞÇİ ALABİLECEK. İLAN, KPSS, SINAV… ŞARTLARI YOK!
Belediye şirketlerinin aşağıdaki çalışanları için:
-
İşçileri
-
Yöneticileri
-
Destek Personeli (Diğer şirket personeli)
İşe alımlarında aranacak şartlar şu şekilde olacaktır;
-
25/9/1981 tarihli ve 2527 sayılı Türk Soylu yabancıların Türkiye’de meslek ve sanatlarını serbestçe yapabilmelerine, Kamu, Özel Kuruluş veya İşyerlerine Çalıştırılabilmelerine İlişkin Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla Türk vatandaşı olmak,
-
18 yaşını tamamlamış olmak,
-
Affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlardan, Anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı suçlardan mahkum olmamak,
-
Askerlik durumu itibariyle, a. Askerlikle ilgisi bulunmamak, b. Askerlik çağına gelmemiş bulunmak,c. Askerlik çağına gelmişse muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak,
-
22/5/2003 tarihli veya 4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi hükümleri saklı kalmak kaydıyla görevinin devamlı yapmasına engel olabilecek akıl hastalığı bulunmamak,
-
Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak,
-
İlgili idarelerce ihtiyaç duyulması halinde belirlenecek işin niteliğine uygun özel şartları taşımak,
Eski uygulamaya göre en önemli fark sabıka kaydı olanların belediye şirketine alınmasına ilişkin getirilen kurallardır. Buna göre devletin güvenliğine karşı suçlardan, Anayasal düzene ve düzenin işleyişine karşı suçlardan mahkum olmama şartı ile güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması sonucunun Valilik bünyesinde kurulan komisyonlarca uygun görülmesi şartı getirilmiştir. Beklentinin aksine belediye şirketlerine işçi alımının genel katılıma açık olması, ilan zorunluluğu, yazılı ve sözlü sınav uygulaması (KPSS vb.), İŞKUR aracılığı ile işçi alımı zorunluluğu getirilmemiştir.
İŞÇİ ÜCRETLERİNE BÜTÇE SINIRLAMASI GETİRİLDİ!
Yapılan düzenlemeye göre belediye şirketlerindeki personel giderlerinin (yöneticileri ve diğer personelleri de dahil) belediyenin tüm bütçe geliri içindeki payı;
-
Büyükşehir Belediyelerinde %30’u
-
Diğer Belediyelerde ise %40‘ı geçemeyecektir
“İdarelerin, şirket personeli de dahil yıllık toplam personel giderleri, idarenin gerçekleşen en son yıl bütçe gelirleri toplamının her yıl, bir önceki yıla İlişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 nci maddesi uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması sonucu bulunacak miktarın yüzde kırkını aşamaz. Bu oran Büyükşehir belediyelerinde yüzde otuz olarak uygulanır. Yıl içerisinde aylık ve ücretlerde beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucunda personel giderlerinin söz konusu oranları aşması durumunda, cari yıl ve ve izleyen yıllarda personel giderleri bu oranların altına ininceye kadar idare şirketlerine yeni personel alımı yapılamaz”
YENİ HİZMET ALIMI VE İŞÇİ SAYISINDA ARTIŞ YAPMAK MÜMKÜN!
Usul ve Esasların dikkat çeken maddesi ise işçi sayısında artışa gidilmesi ve yeni işçi alımına ilişkin düzenleme oldu.
“Doğrudan hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalışan işçi sayısı, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 24 üncü maddesine göre işçi statüsünde geçişe esas sözleşme kapsamında o iş için öngörülen işçi sayısını aşamaz. Ancak birinci fıkradaki oranın altında kalan idarelerin şirketleri; bu oranın aşılmaması kaydıyla personel çalıştırılmasına dayalı yeni hizmetlerini şirketlerine gördürebilir ve bu amaçla şirketler tarafından yeni işçi alımı yapılabilir”
Taşerondan kadroya geçişte çalışan işçi sayısının aşılmaması zorunluluğu devam ediyor. Ancak bir önceki maddede belirttiğimiz bütçe limitini aşmamak kaydıyla, belediye şirketlerine personel çalıştırılmasına dayalı yeni hizmetler yaptırılabilecek ve bu kapsamda yeni işçi alımı yapılabilecektir.
Öte yandan “Yıl içerisinde aylık ve ücretlerde beklenmedik bir artışın meydana gelmesi sonucunda personel giderlerinin söz konusu oranları aşması durumunda, cari yıl ve ve izleyen yıllarda personel giderleri bu oranların altına ininceye kadar idare şirketlerine yeni personel alımı yapılamaz” hükmü uyarınca İdarelerin personel maliyet giderlerini, asgari ücret artış oranı, toplu sözleşme farkları vb. çeşitli unsurları göz önünde bulundurması yerinde olacaktır.
ŞİRKET, PERSONELİNE HAKEDİŞ TUTARI ÜZERİNDE ÖDEME YAPAMAYACAK
Düzenlemede dikkat çeken bir diğer madde ise;
(5) Şirketin toplam giderleri içinde, işçilere ilişkin personel giderlerinin tutarı dördüncü fıkra hükümlerine göre şirkete yapılan aylık personel ödemelerinin miktarını geçemez. Şirketin idareye sunduğu personel çalıştırılmasına dayalı hizmetleri dışındaki diğer faaliyetlerinde çalışan işçilere ilişkin giderler, bu tutarın tespitinde dikkate alınmaz
Yani İdarece şirkete her ay ödenen hakediş tutarı üzerinde bir personel harcaması (hizmet alımı kapsamında çalışanlar) söz konusu olamayacaktır. Bu düzenlemeye göre fazla mesailer, toplu sözleşme farkları… gibi işçilik maliyetine etkileyen tüm unsurların sözleşmeye dahil edilmesi ve hakediş ödemelerine yansıtılması gerekmektedir.
ŞİRKET KÂR ORANI EN FAZLA %7 OLACAK. ASGARİ ÜCRETE DAYALI ARTIŞA DEVAM!
Yapılan düzenlemeye göre işçilik maliyetleri, kamu ihale mevzuatı esas alınarak belirlenmeye devam edecek;
“İdare tarafından şirkete personel gideri için yapılacak aylık ödemelerin toplamı, hizmet alım sözleşmesinde öngörülen işçi ücretleri esas alınarak hesaplanan;
a) Asgari işçilik maliyeti,
b) Asgari işçilik maliyeti üzerinden hesaplanan %4 sözleşme giderleri ve genel giderler,
c) İşçilikle bağlantılı ayni giderler,
ç) Asgari işçilik maliyeti ve işçilikle bağlantılı ayni giderler toplamı üzerinden %7’ye kadar belirlenecek kâr,
dahil işçilik giderleri toplamını aşamaz. İşçi ücretlerinin tespitinde Asgari ücrette meydana gelen artışlar dikkate alınır. Asgari işçilik maliyeti, sözleşme giderleri ve genel giderler ile işçilikle bağlantılı ayni giderler ve kâr oranı, kamu ihale mevzuatı esas alınarak belirlenir.“
Buna göre belediye şirket personelinin ücretleri asgari ücret artışı oranında artacaktır.
Ayrıca asgari işçilik hesaplaması, şirket ile yapılacak sözleşmeye esas birim fiyatlar;
-
Asgari ücretin % fazlası olarak belirlenmeye devam edecektir
-
Asgari işçilik maliyetine %4 sözleşme ve genel giderler eklenecektir
-
Asgari işçilik maliyeti üzerine %0-7 arasında şirket kâr ekleyebilecektir
-
Asgari işçilik giderleri kamu ihale mevzuatı esas alınarak belirlenecektir
BELEDİYE VE ŞİRKETLERİN PERSONEL HİZMET ALIMI HARCAMALARI İZLENECEK!
Yapılan düzenlemeye göre;
“İdareler tarafından personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımına İlişkin Bilgiler, üç ayda bir İçişleri Bakanlığına elektronik ortamda bildirilir. Bildirime İlişkin esaslar İçişleri Bakanlığınca belirlenir” ve “İdarelerin, doğrudan personel çalıştırılmasına dayalı hizmetlerini gördüğü şirketler, bu hizmet sunumuna İlişkin personel giderlerini üç ayda bir İçişleri Bakanlığına elektronik ortamda bildirir. Bildirime İlişkin esaslar İçişleri Bakanlığınca belirlenir”
hükümleri uyarınca 3 ayda bir hem belediye hem de şirketi İçişleri Bakanlığına personel hizmet alımı bilgilerini/giderlerini bildireceklerdir.
Şimdilik ilk değerlendirmemiz bu yönde olup, bazı konuların uygulama süresince netleşeceği değerlendirilmektedir.
